समाजले युवालाई नै खोजिरहेको छ – पुष्प बहादुर बिष्ट
जे गर्नु छ सुरुवात आजैबाट आफैबाट गर्नुपर्छ । अनिमात्र देश तथा समाज विकासमा आफ्नो भूमिका उतुलनीय रहन्छ । यहि प्रतिबद्धताका साथ लागि परौ भने अवश्यै नै समाज र राष्ट्र विकासिल तिर लम्कन सम्भव होला । नत्र भने जति यसको बारेमा चर्चा परिचर्चा गरे पनि बेकार रहन्छ । त्यसैले वर्तमान परिस्थितिलाई जो कोहीले पनि सामना गर्न सिक्नु पर्छ । समाज यतिबेला परिवर्तनको प्रशव पिडामा छटपटाइरहेको छ । यहि परिवर्तनको प्रसव पिडालाई मेटाउन युवा वर्ग होमिएर लागि पर्नु आजको मूलभूत आवश्यकता देखिन्छ । इतिहासको भोक, रोक र शोकलाई निमूल पार्न यतिखेर कम्मर कसेर लागी पर्नु नै युवाले समाजमा गर्नुपर्ने भूमिका देखिन्छ । तर युवालाई यस्ता भूमिकाहरु नदिने हो भने युवा वर्गले विद्रोह पनि गर्न सिक्नुपर्छ ।
परिवर्तन आजैबाट गर्नुपर्छ अनि आफैबाट गर्नुपर्छ । यति भनिरहदा परिवर्तन गर्न खोज्नेहरुमा, इच्छुकहरुमा नयाँ उत्सुकता जाग्न सक्छ । यसलाई सहजै रुपमा लिई भएका आशा र अपेक्षाहरु पूरा गर्न अहिलेका जल्दा बल्दा युवाहरु तत्पर रहनुपर्छ । समाज परिवर्तनको अमूल्य सम्पति युवा नै हो भनीरहदा उनीहरुलाई राज्यले पनि नविन चेतना, जिम्मेवारी नागरिक र जागरुका नागरिकको दर्जामा उल्लेख गर्नुपर्छ । देश अहिले सामाजिक, आर्थिक, राजनैतिक लगायत विविध झमेलामा अल्झिएको अवस्था छ । युवा पुस्ताले यस्ता झमेलालाई तिखार्नू अति आवश्यक छ । र आफू पनि तिखारिनु पर्छ । देशलाई कुन अवस्थामा लैजाने हो त्यसको निर्णय गर्ने जिम्मेवारी युवाहरुमा नै हुन्छ त्यसैले युवालाई सहि बाटोमा पहिचान गर्न सिक्नु पर्छ ।
हामी इतिहासको एक यस्तो महत्वपूर्ण अवस्थामा उभिएका छौं । जुन मोडमा समस्या, चुनैति र अवसरहरु एकै साथ थुप्रिएका छन् । हाम्रा अगाडि प्रशस्त मात्रामा सामना गर्नुपर्ने चुनौतिहरु ठडिएको छ । जति बढी चुनौतिपूर्ण अवस्था हुन्छ हामीले गर्ने योगदानको महत्व त्यति नै बढी हुन्छ । यसैले आजको पुस्ता भनेको इतिहासमा सर्वाधिक महत्वपूर्ण योगदान प्रदान गर्ने सुयोग्य पुस्ता पनि हो । आज गरेको योगदानले भविश्यका लागि एक महान् अवसरको सृजना गर्ने बाटो पनि हो । यस्तो अवसरलाई युवाले गुमाउनु हुदैन ।
हामी गर्न जान्यौ भने सिक्न सक्यौ भने विगत आफै एउटा महत्वपूर्ण शिक्षक हो । जसरी एउटा शिक्षकले जीवनको कालान्तरसम्म पनि निरन्तर रुपमा विद्यार्थीहरुलाई पाठ सिकाईरहेको हुन्छ । त्यसरी नै युवाले पनि आफ्नो भूमिकाको बारेमा पाठ सिक्नु पर्ने हुन्छ । यहि भूमिकालाई आजको युवा पुस्ताले मनन गर्दै जानुपर्छ । विगतमा सिकेका, जानेका कुरालाई व्यवहारमा उतार्न सिक्नुपर्छ । अनि मात्र देश तथा राष्ट्रले खोेजेको र रोजेको सुयोग्य नागरिकको रुपमा शिर उचालिन्छ ।
युवा युवा बीचको अन्धविश्वासको दरिलो घेरा समाजमा बड्दै जाँदा मुक्तिको सास समेत नअट्ने हो कि भनेर अनुमान लाउन सकिन्छ । अब यस्ता भेदभावपूर्ण समाजको अन्त्य गर्न आजका युवा वर्ग तातिनु पर्छ । योे अन्त्य गर्ने जिम्मेवारी अबका युवापुस्ताको हातमा छ । यो सभ्य समाजको निर्माणमा होमिनु युवाको नै हात छ । अब आजका नयाँ युवा पुस्ताले समाजका यस्ता कुरिती, विकृतिलाई निमोठि सभ्य समाजको परिचय पदनु जरुरी छ । होइन भने इतिहास देखि ठगिन पुगेको नेपाली समाज तिम्रो स्थान न्युन नै रहन्छ । सरकारले पनि युवाहरुको उर्जा र प्रतिभाबाट लाभ लिनुको सट्टा कुलत, विकृति, र अस्थिरताको सामना गर्नुपर्ने स्थिति आउन सक्छ ।
पूर्खा देखि नै चलि आएको कुरीति वेतिथिहरुलाई लगायतका कुराहरुलाई अहिलेका नव युवाहरुले निमू्र्ल पार्नु सक्नुपर्छ । समाज परिवर्तन गर्ने चाहना राखेर मात्र हुदैन । सर्वप्रथम त आफू परिवर्तन हुन जान्नुपर्छ । अनि मात्र समाजको परिवर्तन हुन्छ । आफूलाई परिवर्तनको सम्भावक मान्नेहरु परिवर्तनको पक्षमा चालिनुपर्छ । अहिलेका युवाहरु समाज परिवर्तनको संम्वाहक भनिरहदा कतै युवा वर्ग नै यस्तै जञ्जालमा त फसेका छैनन् रु एकपटक खोजी गर्नुपर्छ युवा तिमीले नै ।
यो युगले यतिखेर युवाहरुलाई खोजिरहेको छ । समाजमा रहेको लाज मर्दा कुराहरुको परिवर्तन गर्नको लागि आशाको केन्द्रविन्दु बनाएको छ । अब युवावर्गले ढिला गर्नु हुदैन । यस्ता व्याप्त जातीय भेदभाव, अन्यय , अत्याचारका लगायतका भेदभावको बलियो साङ्लो तोड्नु पर्छ अनि मान्छे मान्छे बीचमा रहेको यस्ता कुरितिको नाता तोड्नु जरुरी छ । युवावर्गले नै यस्ता कुराहरुलाई नजरअन्दाज गर्न थाल्यै भने यस्ता कुसंस्कारलाई कसैले पनि हटाउन सक्दैन । त्यसैले युग बुझेको, संसार बुझेको युवा तिमी अहिल्यै नै जुर्मूराउनु आवश्यक छ । र समाजमा व्याप्त यस्ता कुठितिलाई जरै देखि उखेल्नु पर्छ । अनिमात्र तिमिले आफ्नो परिभाषा पाउन सक्छौ होइन
भने तिमि आफू युवावर्ग भन्ने परिभाषाबाट नजिक हुनु बेकार छ ।
लेखक पुष्प बहादुर बिष्ट नेपाल बिद्यार्थी संघ CTEVT जिल्ला समन्वय समिति अछामका उपसभापति हुन्